Almanya ve Yurtdışında Öğrenci Oturum İzni
Öğrenci vizenizle ülkeye giriş yaptıktan sonra eğitim hayatınıza devam edebilmek için oturum izni (residence permit) almanız gerekir. Almanya başta olmak üzere birçok Avrupa ülkesinde oturum izni; adres kaydı, üniversite kaydı ve belirli belgelerle birlikte alınan resmi bir izin belgesidir.
Oturum İzni Nedir ve Neden Zorunludur?
Oturum izni, öğrenci vizenizle ülkeye giriş yaptıktan sonra, o ülkede belirli bir süre boyunca yasal olarak ikamet etmenizi ve eğitim almanızı sağlayan resmi izindir. Vize, genellikle ülkeye giriş için; oturum izni ise ülkede kalmaya devam etmek için gereklidir.
Almanya, Hollanda, Polonya, Avusturya gibi ülkelerde; uzun dönem eğitim için öğrenciler öğrenci oturum izni (student residence permit) almak zorundadır.
Kısaca:- Vize = Ülkeye giriş bileti
- Oturum izni = Ülkede kalma ve eğitim hakkı
- Oturum kartı = Kimlik kartı formatında plastik kart (çoğu ülkede)
Almanya’da Öğrenci Oturum İzni: Adım Adım
1) Almanya’ya Giriş ve Geçici Konaklama
Almanya’ya geldikten sonra öncelikle kalacağınız adresi netleştirmeniz gerekir. Yurt, paylaşımlı ev (WG) veya kiralık daire fark etmeksizin, resmi bir adres göstermeniz şarttır.
2) Adres Kaydı (Anmeldung)
Çoğu şehirde 14 gün içinde belediyeye giderek adres kaydı yaptırmanız gerekir. Anmeldung belgesi, daha sonra banka hesabı açarken, sigorta ve oturum izni başvurusunda sürekli karşınıza çıkar.
3) Üniversite Kaydı ve Sigorta
- Üniversite öğrenci işleri birimine giderek kesin kaydınızı tamamlarsınız.
- Sağlık sigortanızı (yasal veya özel) aktive edersiniz.
- Gerekirse öğrenci belgesi ve sigorta belgelerinizi oturum başvurusu için hazırlarsınız.
4) Oturum İzni Randevusu (Ausländerbehörde)
Şehirdeki yabancılar dairesinden (Ausländerbehörde) randevu almanız gerekir. Bazı şehirlerde online, bazılarında mail veya telefonla randevu sistemi olabilir.
Şehre göre değişse de genelde şu belgeler istenir:
- Pasaport ve biyometrik fotoğraf
- Adres kayıt belgesi (Anmeldung)
- Üniversite öğrenci belgesi / kabul belgesi
- Sağlık sigortası belgesi
- Finansal yeterlilik kanıtı (bloke hesap, sponsorluk vb.)
- Başvuru formu ve randevu çıktıları
Öğrenci oturum izni çoğunlukla 1–2 yıl verilir ve eğitim sürenize göre uzatma talebinde bulunursunuz. Eğitim devam ettiği sürece oturum da uzatılabilir.
Oturum İzni ile Çalışma Hakkı ve Uzatma
Öğrenci oturum izni, çoğu ülkede belirli bir ölçüde çalışma hakkı da tanır. Almanya ve diğer Avrupa ülkelerinde öğrenciler için çalışma kuralları ülkeye göre değişir; ancak temel mantık benzerdir: Eğitim ana odak olmalı, çalışma ise haftalık sınırlı saatler şeklindedir.
Almanya’da Öğrenciyken Çalışma- Öğrenci oturumu, yıl içinde sınırlı sayıda gün veya saat çalışma hakkı tanıyabilir.
- Genellikle “mini job”, part-time işler veya üniversite içi öğrenci işleri tercih edilir.
- Kazandığınız gelir belirli limitleri aştığında vergi ve sigorta yükümlülükleri ortaya çıkabilir.
- Oturum süresi bitmeden önce mutlaka uzatma randevusu almalısınız.
- Uzatma için yine öğrenci belgesi, sigorta ve finansal durum belgeleri istenir.
- Eğitim uzarsa, oturum da aynı oranda uzatılabilir.
Diğer Avrupa Ülkelerinde Öğrenci Oturum İzni
Almanya’ya ek olarak Hollanda, Polonya, Çekya, Avusturya, İtalya, İsviçre gibi ülkelerde de benzer şekilde öğrenci oturum izinleri vardır. İsimleri ve prosedürleri farklı olsa da temel mantık şudur:
- Önce ulusal öğrenci vizesi ile ülkeye giriş.
- Adres kaydı ve üniversite kaydı.
- Belirli süreli öğrenci oturum kartı.
- Her yıl veya birkaç yılda bir oturum uzatma işlemi.
Hollanda’da MVV + oturum, Polonya’da D tipi vize sonrası ikamet kartı, Avusturya ve Çekya’da ise yine uzun dönem öğrenci oturumu uygulamaları mevcuttur.
Oturum İzni Hakkında Sık Sorulan Sorular
Öğrencilerden en sık gelen soruları kısa ve net şekilde derledik:
Vize ve oturum izinleri süreye bağlıdır. Bu nedenle mutlaka erken başvuru yapmak gerekir. Pek çok ülkede randevu bile vize süreniz bitmeden alınmışsa sorun yaşanmaz; fakat resmi tarihler ve kurallar ülkeye göre değiştiği için detaylı kontrol şarttır.
Almanya gibi ülkelerde şehir değiştirdiğinizde yeni adres kaydı (Anmeldung) ve ilgili yabancılar dairesine bilgi vermeniz gerekir. Oturum kartınız genelde geçerliliğini korur ancak kayıt bilgileriniz güncellenir.
Kısa süreli ziyaretler için turist vizesi; uzun süreli kalışlarda ise aile birleşimi veya benzeri oturum türleri gündeme gelir. Bunlar öğrenci oturum izninden farklı kategorilerdir ve ayrı başvuru süreçleri vardır.
Birçok Avrupa ülkesinin oturum kartı, Schengen bölgesinde kısa süreli seyahat imkânı tanır. Ancak her ülkenin geçiş kuralları farklı olabileceği için, seyahat planı öncesi güncel kuralları kontrol etmek önemlidir.